8 SAAT MESAİ BİR YALAN MI?
Günümüzde tam zamanlı mesai denince eksi belirtilmediği sürece haftanın 5 günü, günlük 8 saat çalışmak anlaşılır. Peki neden 8 saat? Bunun arkasında ne gibi bir bilimsel çalışma var? Neden 5 gün sorusunu da başka bir yazıda tartışalım artık. 😄
Çok da kesin olmayan kaynaklara göre 8 saat çalışma düzeni 1817 yılında Robert Owen tarafından önerilmiş fakat ilk olarak geniş çapta uygulanması 1914 yılında Ford şirketi tarafından yapılmış. Yani en iyi ihtimalle, 8 saat mesai aslında 200 yıllık bir kavram. 8 rakamının da herhangi bir sihirli tarafı yok. Tek özelliği günün üçte birlik bir kısmına tekabül ediyor olması gibi duruyor.
Pandemi sebebiyle (eski) çalıştığım şirkette kısa zamanlı çalışma düzenine geçmek durumunda kaldık. Haftada 20 saat çalışmaya geçtiğimiz için, bu saatleri günlere nasıl dağıtırsak en faydalı olur diye günlük 2, 4, 6 ve 8 saat çalışmayı denedik. Bu sebeple de 8 saat mesai kavramını yeniden değerlendirmek için bolca vaktimiz oldu.
Sonuç
Bu yazının sonuç bölümü burası aslında. Bu sonuca ulaşırken neleri denedik okumak istersen aşağıya devam edebilirsin. Aşağıda belirttiğim birkaç farklı çalışma düzenini denerken bir şeyi farkettik: 8 saat mesai bir yalan. 😄 6 saat çalıştığımız günlerde, 8 saatte yapabildiğimiz neredeyse her şeyi yapabildiğimizi gördük. Sanıyorum bu şirketten şirkete, takımdan takıma çok değişiklik gösterir fakat bizim takımda herkes aynı düşüncede. “Normal” zamanda mesai saatimiz 8 yerine 6 olsa yine aynı çıktıyı veririz.
Neler denedik?
Şimdi biraz bu süreçte denediğimiz şeyleri, artıları ve eksileri ile yazmaya çalışayım. Bağlamın daha iyi anlaşılması için ilk önce biraz ek bilgi vereyim. Yaklaşık 9 ay yarı zamanlı çalıştık. Takımımız ben dahil 6 kişi. Kararlarımızı etkileyen bir diğer önemli ayrıntı ise şirketteki bütün takımlar yarı zamanlı çalışmaya geçmedi. Dolayısıyla karar verirken beraber iş yaptığımız ve hala tam zamanlı çalışan takımları da göz önüne almak durumunda kaldık.
2,5 gün çalışma - 2,5 gün tatil
| Pzt | S | Çrş | Prş | C |
|---|---|---|---|---|
| 8 | 8 | 4 | - | - |
Artıları:
- Haftada 4,5 gün tatil olduğu için sürekli tatilde gibi hissetmek çok güzel bir duygu.
- 8 saatlik mesai hepimizin alışık olduğu bir çalışma biçimi olduğu için günlük rutinleri değiştirmeden rahat uyum sağladık.
Eksileri
- Her hafta 4,5 gün tatilin ardından her ilk gün “napıyoduk biz 🧐 " diye herkes birbirine bakar duruma geldi. Zihinsel olarak geri gelmek vakit alıyor.
- Tam zamanlı devam eden diğer ekipler sizden yanıt almak için günlerce beklemek durumunda kalabiliyor.
Bazı günler 6, bazı günler 2 saat
| Pzt | S | Çrş | Prş | C |
|---|---|---|---|---|
| 6 | 2 | - | 6 | 2 |
Artıları:
- 6 saatlik mesaide normalde 8 saatte yaptığın her şeyi yapabiliyorsun.
Eksileri:
- 2 saatlik günlerde neredeyse hiçbir iş yapamıyorsun. Bir günü sadece email ve slack yanıtlayarak bitirmek çok olası bir senaryo. Hele bir de bugüne toplantı koyulursa zaten hiçbir şey beklememek lazım.
Her gün 4 saat
| Pzt | S | Çrş | Prş | C |
|---|---|---|---|---|
| 4 | 4 | 4 | 4 | 4 |
Ekipçe bunun bizim için en iyisi olduğuna karar verdik ve sanırım 9 aylık bu sürecin çoğunda bu düzende çalıştık.
Artıları:
- Bir toplantı yapınca hala verimli iş yapabilecek zamanın kalıyor.
- Hala 5 gün çalıştığın için bağlamdan kopma yaşanmıyor.
- Başka ekipler tam zamanlı devam ediyorsa sizin ekibinizden yanıt almak için günlerce beklemek durumunda kalmıyorlar.
Eksileri:
- 4 saat çok uzun bir süre değil aslında. O işin yanında şunu da halledivereyim dediğiniz an iki iş de bitmiyor. Günün sonunda yapılacaklar listenizde hiçbir şeyin üstünü çizememiş oluyorsunuz. Çalışma rutininizi iyi ayarlamak gerekiyor.
- Diğer seçeneklerdeki gibi blok halinde bir tatiliniz yok.